Op deze pagina is aanvullend materiaal te vinden bij de Inleiding van De Uitdaging van het Bestaan. In de linkerkolom van de pagina vindt u enkele verwijzingen naar relevante sites met aanvullende informatie.

De opvatting over het zijn in de Klassieke Oudheid

• Het bestaan als gegevenheid in een vaste kosmische orde
• Het noodlot als fundamentele zijnservaring bij de Grieken
• Noodlot en zelfbestemming
• Tekens van zingeving

Heraclitus

	Relevante links:
	meer achtergrondinformatie over Heraclitus (Engels)  Tne Internet  Encyclopedia  of Philosophy

Het is makkelijke zicht te krijgen op deze problematiek door de verschillende posities tegenover elkaar te zetten. Dit tegenover elkaar zetten gebeurt aan de hand van de historische posities van de Griekse filosofie aan de ene kant tegenover de ‘postmoderne’ positie van vandaag. De Griekse filosofie waarbinnen het wereldbeeld een vaste vorm heeft en de orde in de kosmos de verhoudingen vastlegt tussen de dingen. Verandering vormt om die reden een kernprobleem binnen de Griekse filosofie. Ondanks alle verandering (Heraclitus) blijft het zijn een en dezelfde. De oorsprong van dit zijn is het goddelijke.

De bepaaldheid in de kosmos roept de vraag op van de individuele keuze. In termen van de Griekse filosofie wordt deze vraag vertaald als: wel of niet leven naar de eisen van de natuur. Daarin ligt de keuze. Zich voegen naar de orde die in de kosmos heerst is de keuze van de wijze. Hij weet dat verzet verspilling van energie is.

De opvattingen van de filosofen loopt parallel met wat in de mythologie en de cultuur voorgesteld wordt: het noodlot dat niet te ontlopen is voor de mens. Het verhaal van Oidipus is daar een mooi voorbeeld van, maar ook de klassieke tragedie biedt vele illustraties. Diepe indruk op mij heeft de uitvoering van de theatergroep de Appel uit Den Haag gemaakt met de uitvoering van de ‘Oresteia’ van Aischilos gemaakt.

In de kunst kan de wereld voorstelling van de Grieken nog voelbaar gemaakt worden, omdat de kunst een wereld op zichzelf schept, met interne regels, met een eigen populatie, kortom een eigen universum waarin eigen wetten heersen.

In een universum als dat van de Griekse Oudheid is alles met alles verbonden. Alles behoort tot één wezen. Alle wezens in de werkelijkheid zijn onderdeel van dat ene wezen. Wetenschap is in essentie niet anders dan een indeling maken van het systeem dat de dingen met elkaar vormen. Het systeem wordt door Plato en Aristoteles gedefinieerd als een systeem van soorten.
In een dergelijke werkelijkheid vormen de dingen die in de waarneming gevonden worden slechts de afbeelding van wat er werkelijk in de kosmos plaatsvindt. De dingen verschijnen immers met hun zintuiglijk waarneembare eigenschappen, terwijl het wezen van de dingen, namelijk het systeem waar ze deel van uitmaken niet waargenomen wordt.

Het wezen is slechts voor de menselijke rede toegankelijk. De rede gebruikt daarvoor het teken. Daarbij is het teken het ding in de werkelijkheid, waarvan de betekenis niet samenvalt met zichzelf, maar voor zijn betekenis verwijst naar iets anders.

Als modern voorbeeld wordt de psychoanalyse van Sigmund Freud besproken.

In the 1960s, Andy Warhol (1928) was one of the most famous artists in the world, and by the time he died in 1987, he had churned out an enormous body of work.  His commercial production, drawings, paintings, sculpture, portraits, photographs, the thousands and thousands of mechanically reproduced images, his boo In the 1960s, Andy Warhol was one of the most famous artists in the world, and by the time he died in 1987, he had churned out an enormous body of work.  His commercial production, drawings, paintings, sculpture, portraits, photographs, the thousands and thousands of mechanically reproduced images, his books (more than twenty), and hundreds of films make him one of the most prolific artists of the century. [...]